Köy Enstitüleri’nin Kuruluşunun 70. Yılı Kutlu Olsun
Bilindiği üzere 17 Nisan 2010 tarihi, Köy Enstitüleri’nin kuruluşunun 70. yıldönümüne denk gelmektedir. Özellikle köy aydınlanması açısından önemli hizmetler vermiş olan bu okullar hem bir dönemin aydın kuşaklarının yetiştirilmesine kapı aralamış hem de öğretmen yetiştirme sistemi açısından da bir model olmuştur.
Cumhuriyet’in kentle kır, şehirle köy arasındaki eğitim farklılıklarını gidermek adına geliştirdiği önemli eğitim kurumları olarak Köy Enstitüleri’nin bir süre sonra köy çocuklarının aydınlanmasından duyulan rahatsızlığın da etkileriyle birleşince kapatıldığı bilinmektedir. Bugün Türkiye’de yerleştirilen pratikten kopuk, dogmatikleşmiş eğitim anlayışının karşısında Köy Enstitüleri deneyimi bir bakıma yaşamla bilgi arasında bir köprü oluşturmuş ve yaşayarak öğrenme pratiklerinin geliştirilmesi adına önemli katkılar sunmuştur. Üretimle iç içe gelişen bu öğrenme sürecinin getirdiği aydınlanma, kuşkusuz ki farklı kesimlerde farklı endişeler yaratmış ve sonunda bu kurumlar kapatılarak köy aydınlanmasının ve öğretmen yetiştirme sisteminin yozlaşmasının önü daha da açılmıştır.
Bugün ülkemizde öğretmen yetiştirme sisteminin geldiği yer ortadadır. Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmen açıklarının 134 bini bulduğunu ifade etmektedir. Oysa açık çok daha ileri düzeydedir. Öte yandan plansız programsız işleyen öğretmen yetiştirme sistemi, mesleği niteliksizleştirmeye ve işsiz öğretmenler kitlesini günden güne büyütmeye yaramaktadır. Bugün 300 binin üzerinden öğretmen atama beklemekte, bunun yanında alınan son kararlarla bu kitlenin daha da genişlemesi için yeni yollar bulunmaktadır. Bütün bu gelişmeler içinde Köy Enstitüleri pratiği, yaşamın ve gereksinimlerin ilkeleriyle buluşan bir eğitim-öğretim sisteminin gelişimini desteklemiş ve modelleşmiştir.
Eğitim Sen olarak köy enstitülerinin kuruluşunun 70. yılında bu enstitülere hakim olan aydınlanmacı anlayışı sahipleniyor ve aydınlanma ateşini taşıyan, demokratik öğretmen hareketinin ülkemizde gelişmesine büyük katkılar sunan tüm Köy Enstitülü eğitim emekçilerine şükranlarımızı bir kez daha iletiyoruz.
Mehmet Rüştü ŞATIR
Eğitim ve Basın Yayın Sekreteri